Szkło, metal, detal.
Gdyński modernizm w sieci
Modernizm w Gdyni
Budynki
Architekci
Producenci
Blog
Mapa
Filmy
Spacery 360°
Do pobrania
O projekcie Dostępność
Instagram FB
PL EN
Budynki

Zespół Chłodni Rybnych 

Budowa Chłodni Rybnej Nr 1 na nabrzeżu Angielskim, 1949
WIĘCEJ

Informacje

Gdynia, Molo Rybackie (obecnie ulica Macieja Płażyńskiego)
Lata powstania: 1931 (odbudowa i nadbudowa 1948–1952), 1935–1936 (nadbudowa 1960–1965)
Architekci: Juliusz Mrozowski, Towarzystwo Robót Kolejowych i Budowlanych TOR SA z Warszawy

Detal

Izolacja termiczna

Powiązane

Juliusz Mrozowski (architekt)Towarzystwo Robót Kolejowych i Budowlanych TOR SA z Warszawy (architekt)

W 1930 r., niedługo po zakończeniu pierwszego etapu budowy Chłodni Portowej, Ministerstwo Przemysłu i Handlu rozpoczęło realizację państwowego przedsięwzięcia w zakresie specjalistycznych chłodni w Gdyni. W nowo oddanej części portu rybackiego, przy Nabrzeżu Angielskim rozpoczęto wznoszenie zespołu budynków, mających w przyszłości być oparciem dla rozwoju polskiego morskiego rybołówstwa i handlu jego produktami. 

Na zaprojektowany przez inż. Juliusza Mrozowskiego Zespół Chłodni i Hali Rybnej składały się trzy, wyraźnie wydzielone w bryle części: 1. parterowa rybna hala licytacyjna, 2. chłodnia właściwa oraz 3. hala maszyn z fabryką lodu i mieszkaniami pracowniczymi. Asymetrycznie zestawione elementy rozczłonkowanej bryły Chłodni i Hali Rybnej, z dominantą w formie trzypiętrowej „wieży” nadały tej budowli awangardowy, funkcjonalistyczny wizerunek. Całość dopełniał pasmowy układ otworów okiennych oraz jasne, gładko tynkowane elewacje. W 1945 r. Chłodnia z Halą Rybną zostały poważnie uszkodzone przez wycofujące się wojska niemieckie. Podczas powojennej odbudowy kompleksu (1948–1952) najbardziej zniszczoną część, parterową Halę Rybną, nadbudowano o sześć kondygnacji. Powstała tym sposobem nowa, siedmiokondygnacyjna Chłodnia nr 1. Poprzez zdecydowane odwołania do rozwiązań modernistycznych architektura nowej chłodni kontynuuje rozwiązania okresu międzywojennego. 

Pod wpływem dynamicznego rozwoju rybołówstwa morskiego i wzrostu znaczenia gdyńskiego portu rybackiego, a także rosnącego popytu na świeżą rybę płynącego z głębi kraju, już w połowie lat 30. XX w. zbudowano kolejny budynek w kompleksie na Molo Rybackim – Chłodnię Śledziową, która stanęła w ciągu zabudowy Chłodni i Hali Rybnej (pomiędzy Nabrzeżem Angielskim i obecną ul. Macieja Płażyńskiego). Projekt chłodni wykonało Towarzystwo Robót Kolejowych i Budowlanych TOR SA z Warszawy. Prostopadłościenna bryła oparła się na rzucie poziomym o wymiarach 35 x 35 m, z charakterystycznym rysunkiem konstrukcji szkieletowej ścian i stropów uwidocznionym w elewacjach. Architekturę Chłodni Śledziowej rozwiązano więc prawie wyłącznie za pomocą fakturalnego zestawienia siatki żelbetowych ram konstrukcyjnych z ceramicznym wypełnieniem znajdujących się pomiędzy nimi pól cegłą licową. Funkcjonalnie układ wnętrz podporządkowano szczególnemu przeznaczeniu budynku, to znaczy rozplanowano je tak, by zapewnić najlepsze parametry izolacyjności znajdujących się wewnątrz komór. Efekt ten osiągnięto, lokalizując je w centralnej części każdej z kondygnacji i obwodząc ciągiem komunikacyjnym.

Stylowo architektura Chłodni Śledziowej stanowi jeden z ciekawszych na terenie poru gdyńskiego przykładów konstruktywizmu, awangardowego nurtu modernizmu, który propaguje jedność konstrukcji i formy. Chłodnia Śledziowa nie ucierpiała znacznie podczas wojny i niemieckiej okupacji ani też w trakcie prowadzonych przez wojska niemieckie akcji niszczenia mienia portu przed jego opuszczeniem w 1945 r. Prowadzona w latach 1960–1965 nadbudowa obiektu o kolejne trzy kondygnacje realizowana była na podstawie planów sporządzonych w latach 30. XX w. Po nadbudowie obiekt nazwany został Chłodnią nr 2.

W latach powojennych budynki eksploatowane były przez założoną w 1946 r. spółkę akcyjną skarbu państwa pod nazwą „Dalmor”. Obecnie obiekty należące do wyłączonego z użytkowania Zespołu Chłodni Rybnych planowane są do zachowania, rewaloryzacji i adaptacji na nowe funkcje w uzupełnieniu nowo realizowanej zabudowy dawnej części portu gdyńskiego, a niebawem nowej części śródmieścia Gdyni.

Zdjęcia

Zespół Chłodni Rybnych 

Budowa Chłodni Rybnej Nr 1 na nabrzeżu Angielskim, 1949

Patronat honorowy:

NIAIU

Partnerzy:

agencja rozwojudetalfestCAMAbankowiec

Patroni medialni:

wyborczadziennikgoscradiorzutkliftrojmiasto
Gdyniammgministerstwo

Muzeum Miasta Gdyni, Zawiszy Czarnego 1, 81-374 Gdynia

Szkło, metal, detal. Gdyński modernizm w sieci     ©2020