Szkło, metal, detal.
Gdyński modernizm w sieci
Modernizm w Gdyni
Budynki
Architekci
Producenci
Blog
Mapa
Filmy
Spacery 360°
Do pobrania
O projekcie Dostępność
Instagram FB
PL EN
Budynki

Magazyn Polskiego Monopolu Tytoniowego 

WIĘCEJ

Informacje

Gdynia, ul. Polska 7
Lata powstania: 1930 – 1931
Architekt: Stefan Szyller

Detal

Brama

Powiązane

Stefan Szyller (architekt)

Dokumentację projektową Magazynu Tytoniowego w Gdyni wykonał w marcu 1930 r. pod nazwą „Projekt Magazynu Surowca Tytoniowego w Porcie Gdyni” architekt Stefan Szyller. Architektura Magazynu Polskiego Monopolu Tytoniowego z przełomu lat 20. i 30. XX w. reprezentuje formę zmodernizowanego klasycyzmu. Pomimo współczesnego zamalowania lica ceglanego elewacji, a także nieodtworzenia po II wojnie światowej jego oryginalnej symboliki, dawny Magazyn Tytoniowy pozostaje jednym z lepiej zachowanych, nieprzekształconych wtórnymi przebudowami, obiektów historycznych pochodzących z okresu międzywojennego na terenie gdyńskiego portu. Podczas przeprowadzonej jeszcze w tym samym roku (1930) przez Biuro Budowlane F. Skąpski i Spółka Inżynierska SA budowy, zrealizowano główną część obiektu w postaci pięciokondygnacyjnego magazynu. Widoczne w projekcie dwa trzypiętrowe skrzydła boczne, połączone z bryłą główną za pomocą łączników i przeznaczone na biura, mieszkania dla personelu i mniejsze składy, nie zostały ostatecznie wykonane. Inwestorem okazałego Magazynu Tytoniowego w budującym się gdyńskim porcie, zwanego również „etapowym”, a wzniesionego w II linii Nabrzeża Polskiego, był Państwowy Monopol Tytoniowy. 

Zgodnie ze swoją lokalizacją, w pewnym oddaleniu od nabrzeża, magazyn zaprojektowano do długoterminowego składowania, sortowania i frakcjonowania surowca tytoniowego. Ten zaś na  potrzeby wytwórni Monopolu importowany był z Anglii, Stanów Zjednoczonych, a także kolonii francuskich i włoskich.

Projekt został zatwierdzony przez dyrektora Departamentu Polskiego Monopolu Tytoniowego oraz inż. Władysława Szewernowskiego z Biura Budowy Portu w Gdyni w Departamencie Morskim Ministerstwa Przemysłu i Handlu 26 czerwca1930 r. 

Projektant, Stefan Szyller, posłużył się charakterystycznym dla swojej twórczości architektonicznej programem estetycznym odwołującym się do motywów polskiego renesansu i baroku. Jednak na solidnej podbudowie uwidocznionej w elewacjach, nowoczesnej wówczas konstrukcji szkieletu żelbetowego, zastosował ograniczony zestaw detali i dekoracji. 

W projekcie gdyńskiego Magazynu Tytoniowego, jak również pozostałych magazynów dla Polskiego Monopolu Tytoniowego, użyty został szkielet konstrukcji żelbetowej, a elewacje pozostawione nieotynkowane. Dzięki czemu uwidocznił się rysunek siatki konstrukcyjnej, częściowo (punktowo) przeszklony, częściowo wypełniony dekoracyjną cegłą licującą. Poza tym w projektach wykorzystano dekorację w postaci geometrycznego, romboidalnego wzoru układanego z ciemno wypalonych cegieł (zendrówek). 

Ciemniejszym wybarwieniem podkreślono oś główną i partie narożne bryły oraz górną kondygnację magazynu. Tą klasyczną kompozycję uzupełniają uwidocznione w projekcie ornamenty romboidalne (zendrówkowe) z ciemniej wybarwionej cegły, wkomponowane w ceglane lico poszczególnych partii elewacji. Dekoracja ta, być może z uwagi na swój wybitnie historyczny charakter (nawiązujący do architektury gotyckiej) lub, co mniej prawdopodobne, ze względu na brak możliwości materiałowych, nie została ostatecznie wykonana.

Zdjęcia

Magazyn Polskiego Monopolu Tytoniowego 
Magazyn Polskiego Monopolu Tytoniowego 
Magazyn Polskiego Monopolu Tytoniowego 
Magazyn Polskiego Monopolu Tytoniowego 
Magazyn Polskiego Monopolu Tytoniowego 
Magazyn Polskiego Monopolu Tytoniowego 
Magazyn Polskiego Monopolu Tytoniowego 
Magazyn Polskiego Monopolu Tytoniowego 

Patronat honorowy:

NIAIU

Partnerzy:

agencja rozwojudetalfestCAMAbankowiec

Patroni medialni:

wyborczadziennikgoscradiorzutkliftrojmiasto
Gdyniammgministerstwo

Muzeum Miasta Gdyni, Zawiszy Czarnego 1, 81-374 Gdynia

Szkło, metal, detal. Gdyński modernizm w sieci     ©2020