Kamienica Tekli Buchholz

Budynek znajdujący się przy ul. Józefa Bema 5 został zaprojektowany dla Tekli Buchholz, żony poznańskiego kupca Wojciecha Buchholza. Kamienica została w całości przeznaczona na cele mieszkalne. To niewysoki czterokondygnacyjny budynek z niewielkim ogródkiem znajdującym się przed wejściem do budynku. Wysokość budynku i zieleń przed nim podkreślają kameralny charakter lokalizacji, w której znajduje się kamienica, mimo że ulica Bema jest równoległa do głównej gdyńskiej ulicy – Świętojańskiej.

Ta niepozorna kamienica jest jednym z ważniejszych obiektów architektonicznych w Gdyni, ponieważ to właśnie tu po raz pierwszy użyto żelbetowego szkieletu, nowej technologii, która znacznie poszerzyła możliwości projektowania budynków. Modernistyczna idea otwartej fasady była możliwa do wdrożenia właśnie dzięki temu rozwiązaniu.

Fasada kamienicy Tekli Buchholz jest bardzo prosta. Dominują w niej podziały wyznaczone przez punktowo rozmieszczone okna. Cztery kolumny okien na czterech kondygnacjach podkreślają symetryczność i rytmiczność fasady. Architekt zaprojektował jednak bardzo interesujący portal, który wizualnie obejmuje okna flankujące drzwi wejściowe. Ten zabieg został podkreślony przez wysunięty gzyms biegnący nad drzwiami i parą okien. Zarówno wejście, jak i parę okien okalają ozdobne, schodkowo wysunięte gzymsy, które podkreślone są rzędami wyżłobionych pasów. Ich zdecydowana, geometryczna forma jest dominantą tej fasady, podkreśloną również barwą – ceglastą czerwienią. Stanowi to również kontrast w stosunku do pozostałej części fasady, ponieważ jest ona otynkowana na jasny kolor. Pozostałe okna także mają ościeża zaakcentowane właśnie tą barwą, co podkreśla spójność kompozycji.

We wnętrzu kamienicy uwagę przykuwa posadzka wykonana z lastryko. W przedsionku widoczny jest dekoracyjny wzór w postaci ceglastoczerwonego obrysu prostokąta, w którego dwóch wewnętrznych kątach widoczne są dwa trójkąty podkreślone czarnymi rombami, przywodzące na myśl motyw róży wiatrów. Wewnętrzne drzwi prowadzące na klatkę schodową są dwuskrzydłowe, drewniane, przeszklone, również o barwie ceglastej czerwieni. Na wyższe piętra prowadzą schody z jasnego lastryka, zabezpieczone wstęgową barierką wykonaną z drewna o bardzo prostej, pozbawionej zdobień formie.

W budynku zachowały się do czasów współczesnych oryginalne drzwi wejściowe do mieszkań. Są one zdecydowanie szersze od typowych, ponieważ mają dodatkowe skrzydło boczne. Drzwi pełnią dodatkową funkcję estetyczną, ponieważ krawędź węższego skrzydła podkreślona jest czarną listwą, która następnie powtarza się w ościeżnicy drzwi. Podobnie jak na fasadzie widzimy rytmiczne podziały i wyraźną grę kontrastów. Drzwi zdobi klamka w formie mosiężnej gałki.

Bardzo ciekawym detalem jest izolator elektryczny, który znajdował się na fasadzie budynku. Zazwyczaj izolatory wykonywane są z ceramiki w kolorze białym lub zbliżonym do białego, jednak te pochodzące z kamienicy Tekli Buchholz wykonane są ze szkła o pięknym butelkowo zielonym kolorze.

Budynek ma drugą fasadę od strony podwórka. Tworzą ją dwa rzędy balkonów (w każdym po trzy) połączonych metalowym filarem o okrągłym przekroju biegnącym wzdłuż środkowej osi tych balkonów. Okna znajdujące się nad wejściem są głównym źródłem światła dla klatki schodowej. Znajdują się w pionowym jednolitym układzie i tworzą tzw. termometr.